شهروندان کشورهای خارج از اتحادیه اروپا و خارج از کشورهای اسکاندیناوی شمال اروپا (حوزه نوردیک) جهت کار در کشور دانمارک می بایست نسبت به اخذ اقامت و ویزای کار اقدام نمایند. در صورت اخذ ویزای کار، به همراهان فرد (اعضای خانواده) اجازه اقامت داده می شود. اخذ ویزای کار در درجه اول به داشتن توانمندی های لازم در فرد متقاضی بستگی دارد. روش ها و طرح های مختلفی برای جدب نیروی کار تعریف شده است که در ذیل به آنها اشاره می شود. پیش تر کشور دانمارک برنامه ای تحت عنوان گرین کارت دانمارک داشت، که به صورت یک سیستم امتیازبندی بود. در صورتی که شما در این سیستم امتیاز لازم را کسب می کردید، می توانید اقامت دانمارک را کسب نمایید. اما در حال حاضر گرین کارت دانمارک ملغی شده است و دیگر نمی توان از این طریق اقدام کرد. 

شما برای کار در کشور دانمارک باید بتوانید از کارفرمایی در این کشور پیشنهاد کار (Job Offer) دریافت کنید. سمت شغلی مورد نظر باید ابتدا در دانمارک و اتحادیه اروپا آگهی شده باشد و شخصی برای تصدی آن یافت نشده باشد، در این صورت کارفرما می تواند به شما دعوت نامه دهد. مشخص است که دریافت پیشنهاد کار برای شخصی که خارج از اتحادیه اروپا است به سادگی قابل انجام نخواهد بود، بنابراین افرادی که شرایط مناسبی برای تحصیل در دانمارک دارند، معمولاً از طریق ویزای تحصیلی وارد می شوند و پس از پایان تحصیلات خود به کار در کشور دانمارک یا سایر کشورهای اروپایی می پردازند. 

توجه به نرخ بیکاری برای افرادی متقاضی کار در یک کشور خارجی بسیار مهم می باشد. نرخ بیکاری در کشور دانمارک در سال 2019 به میران 4.8 بود است که نشان دهنده بازار کار مطلوب و فرصت های شغلی فراوان در این کشور می باشد.

هر فرد خارجی (غیر تبعه) ساکن در کشور دانمارک، صرفنظر از اینکه قانونی یا غیر قانونی در دانمارک حضور داشته باشد، حق درخواست پناهندگی از کشور دانمارک را، دارا می باشد. مطابق با بند یک از بخش ۷ کنوانسیون حقوق بشر، پناهنده کسی است که به دلایل نژادی، مذهبی، ملیتی و قومیتی، عضویت در گروه های خاص و یا داشتن عقاید سیاسی خاص، در خارج از کشور خود حضور داشته و بیم آن دارد که با مراجعه به کشور خود، شکنجه یا مجازات شده و یا با رفتار غیر انسانی روبرو شود. همچنین مطابق با بند دو از بخش ۷ کنوانسیون، پناهنده حداقل به مدت یک سال و حداکثر به مدت سه سال جهت رسیدگی به وضعیت پناهندگی خود، اجازه اقامت موقت در کشوری که درخواست پناهندگی خود را ارائه نموده است، دارا می باشد. باید توجه داشت که در طول مدت زمان رسیدگی به وضعیت پناهندگی، فرد پناهنده اجازه آوردن اعضای خانواده خود را ندارد مگر در موارد خاصی که طول مدت زمان رسیدگی به وضعیت پناهندگی بیش از سه سال گردد که پس از ۳ سال پناهنده می تواند درخواست حضور همراه را داشته باشد. 

درخواست پناهندگی می بایست به اداره پلیس دانمارک و یا مرکز اقامت Sandholm  ارائه شود. با حضور مستقیم شخص متقاضی و ارائه درخواست مکتوب، افسر مربوطه در اداره پلیس یا مرکز اقامت Sandholm با گرفتن اثر انگشت و تصویر، مشخصات متقاضی را در سیستم اطلاعات پرسنلی ثبت و فرد پناهنده را جهت اسکان در یکی از کمپ های مستقر در دانمارک راهنمایی می نماید. پس از ارائه درخواست، پرونده متقاضی در اداره مهاجرت رسیدگی خواهد شد. اداره مهاجرت کشور دانمارک در مرحله اول بررسی می نماید که آیا مطابق با قانون دوبلین، رسیدگی به پرونده پناهندگی متقاضی، در حوزه مسئولیت کشور دانمارک است یا سایر کشورهای عضو می بایست به پرونده متقاضی رسیدگی کنند. قانون دوبلین، موافقتنامه ای بین اعضای کشورهای عضو اتحادیه اروپا و کشورهای دانمارک، نروژ، سوئیس، ایسلند و لیختن اشتاین است. مطابق با قانون دوبلین تنها یک کشور عضو، مسئولیت رسیدگی به پرونده پناهندگی متقاضی را خواهد داشت. لذا چنانچه قبلا فرد در کشور دیگری تقاضای پناهندگی داده باشد و فرآیند رسیدگی به پرونده متقاضی در آن کشور در جریان باشد، فرد نمی تواند در کشور دانمارک درخواست پناهندگی کند. همچنین در مرحله اول رسیدگی به درخواست پناهندگی متقاضی، اداره مهاجرت دانمارک می تواند فرد متقاصی را به کشور امن دیگری خارج از اتحادیه اروپا منتقل کند. چنانچه فرد قبل از ورود به کشور دانمارک، مدتی در کشور دیگر ساکن بوده باشد یا قبل از ورود به خاک دانمارک، از طریق کشور امن دیگری وارد خاک دانمارک شده باشد، اداره مهاجرت دانمارک می تواند متقاضی را به آن کشور ثالث بازگرداند. تشخیص این موضوع از طریق ثبت مشخصات فرد متقاضی در سیستم اطلاعات پرسنلی امکانپذیر است.

بنابراین چنانچه در مرحله اول، یقین حاصل شود که پرونده فرد متقاضی می بایست در کشور دانمارک بررسی شود و یا اینکه انتقال فرد متقاضی پناهندگی به کشور امن دیگری خارج از اتحادیه اروپا امکانپذیر نباشد، فرآیند بررسی پناهندگی وارد مرحله دوم خواهد شد. در طول مرحله دوم بررسی، معمولا متقاضی در یکی از مراکز اقامت مهاجرین اسکان داده می شود. 

چنانچه پرونده متقاضی پناهندگی مورد تایید قرار گیرد، اداره مهاجرت دانمارک فرد پناهنده را جهت اسکان به یکی از شهرداری های مناطق معرفی خواهد کرد. اما اگر درخواست پناهندگی متقاضی توسط اداره مهاجرت مردود اعلام شود به طور پیش فرض پرونده متقاضی به هیات تجدید نظر ارجاع داده می شود. اداره مهاجرت می بایست از طریق یک رویه استاندارد و بررسی معیارهای مندرج در آن نسبت به رد تقاضای پناهندگی اقدام کرده باشد تا اطمینان حاصل شود رد درخواست پناهندگی با دلایل کافی صورت گرفته باشد. همچنین اداره مهاجرت موظف است رد درخواست پناهندگی متقاضی را به صورت مکتوب به متقاضی اعلام نماید.

هیات تجدید نظر یک هیات مستقل مشابه دادگاه می باشد. این هیات درخواست پناهندگی را مطابق با فرم های استاندارد بررسی می نماید. در این مرحله بیان دلایل منجر به درخواست پناهندگی (کیس پناهندگی) به صورت شفاهی توسط متقاضی پناهندگی مورد توجه هیات تجدید نظر قرار خواهد گرفت لذا در این مرحله فرد متقاضی پناهندگی می تواند نسبت به انتخاب وکیل برای خود اقدام نماید. در غیر اینصورت هیات تجدید نظر می تواند راسا نسبت به انتخاب وکیل تسخیری برای متقاضی پناهندگی اقدام نماید. تصمیم هیات تجدید نظر قطعی و نهایی تلقی می شود. در صورتی که درخواست فرد متقاضی پس از طی فرآیندهای مربوطه در نهایت مردود اعلام شود فرد متقاضی پناهندگی حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز می بایست خاک کشور دانمارک را ترک نماید. اگر ظرف این مدت متقاضی پناهندگی نسبت به ترک دانمارک اقدام ننماید، این بار با همراهی (اسکورت) پلیس از کشور دانمارک اخراج خواهد شد و حداقل به مدت دو سال حق ورود به دانمارک و هیچ یک از کشورهای اتحادیه اروپا را نخواهد داشت. علی رغم این محدویت چنانچه فرد نامبرده مجدد در طول مدت محرومیت به خاک اتحادیه اروپا وارد شده و بازداشت گردد این بار به مدت ۵ سال از ورود به خاک اتحادیه اروپا منع خواهد گردید.

سازمان مهاجرت دانمارک می تواند به دلایل انسانی و حقوق بشر نسبت به اعطای اقامت موقت در شرایط خاص به افراد اقدام نماید.

در برخی از موارد، درخواست پناهندگی از اساس مورد قبول واقع نمی شود و فاقد شرایط لازم پناهندگی است. در این چنین شرایطی اداره مهاجرت دانمارک موضوع را به شورای مهاجرت کشور دانمارک اطلاع داده و پس از تایید آنها بدون ارجاع پرونده متقاضی به هیات تجدید نظر، پرونده متقاضی پناهندگی به طور کامل غیر قابل رسیدگی تشخیص داده شده و امکان تجدید نظر نخواهد داشت.

هیات تجدید نظر به صورت بیان شفاهی کیس پناهندگی توسط متقاضی به پرونده رسیدگی می نماید. بیان مکتوب تنها در شرایط خاص مانند بیماری متقاضی که امکان حضور متقاضی پناهندگی وجود نداشته باشد، پذیرفته خواهد شد. این هیات متشکل از ۵ نفر می باشند که هر کدام دارای یک حق رای می باشند. یکی از اعضاء هیات، ریاست این هیات را بعهده خواهد داشت و فرآیند آن مشابه دادگاه های تجدید نظر می باشد. رای اکثریت اعضا، رای هیات تجدید نظر خواهد بود. یکی از اعضاء هیات تجدید نظر توسط وزارت دادگستری و یکی دیگر از اعضاء تجدید نظر توسط وزارت امور خارجه / اداره مهاجرت دانمارک معرفی می گردند و به نوعی نمایندگان سازمان مربوطه خواهند بود. در صورتی که این هیات، نظر اداره مهاجرت دانمارک مبنی بر رد درخواست پناهندگی فرد متقاضی را تایید نماید فرد متقاضی باید خاک کشور دانمارک را ترک نماید. در صورتی که هیات تجدید نظر، رای اداره مهاجرت را مردود اعلام نماید به فرد متقاضی اجازه اقامت از طریق پناهندگی اعطا خواهد شد.

معمولا متقاضی پناهندگی در مراکز اقامت پناهندگان که برای همین منظور تعیین شده است اسکان داده می شود. اما در شرایطی متقاضی پناهندگی می تواند خارج از کمپ های پناهندگی زندگی کند. اگر پناهنده قادر به تامین مالی محل زندگی خود باشد امکان زندگی خارج از مراکز تعیین شده پناهندگی قابل بررسی خواهد بود.

کلیه هزینه های زندگی متقاضیان پناهندگی توسط اداره مهاجرت پرداخت خواهد شد. چنانچه متقاضیان پناهندگی با یکی از افرادی که به صورت قانونی در دانمارک ساکن هستند، ازدواج نماید کلیه هزینه های متقاضی پناهندگی می بایست توسط همسر متقاضی پناهندگی تامین و پرداخت شود. اداره مهاجرت پشتیبانی های ذیل را از فرد متقاضی پناهندگی بالای ۱۸ سال بعمل خواهد آورد.

تامین هزینه های اولیه و روزمره زندگی، پوشاک، خوراک (در صورتی که فرد خارج از کمپ پناهندگی زندگی کند)

خدمات بهداشتی و پزشکی

آموزش فرزندان

آموزش متقاضیان پناهندگی

تامین محل اسکان در مراکز اسکان متقاضیان پناهندگی (کمپ پناهندگی)

 فرد متقاضی پناهندگی بالای ۱۸ سال، بعد از گذشت ۶ ماه از زمان ارائه درخواست پناهندگی، می تواند از اداره مهاجرت درخواست نماید تا زمان رسیدگی نهایی به درخواست پناهندگی، شغلی را با توجه به سطح توانمندی و مهارت های خود داشته باشد. در اینصورت اداره مهاجرت موظف است با بررسی بازار کار کشور دانمارک و مطابق با توانمندی های فرد مذکور شغلی را به صورت تمام وقت یا پاره وقت برای فرد متقاضی یافته و به متقاضی پیشنهاد دهد. متقاضی پناهندگی نمی تواند خود راسا اقدام به راه اندازی کسب و کار در دانمارک بنماید و یا راسا نسبت به عقد قرارداد کاری با کارفرمایان اقدام نماید. در اینصورت متقاضی پناهندگی مشمول جریمه شده و حتی ممکن است تا یک سال به زندان محکوم شوند. همچنین کارفرمایانی که بدون نظر اداره مهاجرت راسا اقدام به عقد قرارداد کاری با متقاضیان پناهندگی بنمایند محکوم به پرداخت جریمه شده و در پاره ای از موارد ممکن است به دو سال زندان محکوم گردند. بنابراین ضروری است که متقاضیان پناهندگی از طریق اداره مهاجرت اقدام به یافتن کار بنمایند. 

تمام فرزندان زیر ۱۸ سال متقاضیان پناهندگی که در سن تحصیل اجباری هستند، با همکاری اداره مهاجرت در مدارس دانمارک مشغول تحصیل خواهند شد. همچنین متقاضیان پناهندگی بالای ۱۷ سال ملزم هستند که در کلاس های آموزش زبان دانمارکی و آشنایی با فرهنگ دانمارک که توسط اداره مهاجرت یا سازمان های همکار با اداره مهاجرت برگزار می شود شرکت کنند. همچنین دوره های دیگری جهت ارتقاء سطح مهارتهای عمومی و حرفه ای توسط اداره مهاجرت پیشنهاد می شوند که متقاضیان می توانند در آنها شرکت نمایند اما الزامی جهت شرکت در این دوره ها وجود ندارد. این دوره ها به این منظور تهیه شده اند تا اگر درخواست متقاضی جهت پناهندگی مورد تایید قرار گرفت برای حضور در جامعه آمادگی لازم کسب شده باشد.